Przez wiele lat wprowadzenie “firmy na próbę” było elementem wielu debat politycznych i ekonomicznych. Rozwiązanie takie miało zwiększyć innowacyjność gospodarki i pozwolić przedsiębiorcom sprawdzić czy ich pomysł na biznes jest słuszny bez ponoszenia wielu kosztów i podatków. Zamiast tego powstała działalność nierejestrowana. Mimo, że ma ona wiele wad, to wciąż wydaje się dobrym rozwiązaniem dla pragnących przetestować działalność w warunkach rynkowych.
Spis treści:
- Działalność nierejestrowana – najważniejsze informacje
- Dla kogo działalność nierejestrowana?
- Korzyści z działalności nierejestrowanej
- Co do zasady, czyli nie zawsze
Działalność nierejestrowana – najważniejsze informacje
Działalność nierejestrowana (nazywana też nierejestrową czy nieewidencjonowaną) jest działalnością prowadzoną przez osobę fizyczną, która przynosi niski dochód (mniej niż połowa minimalnego wynagrodzenia w każdym miesiącu). Jednocześnie aby mieć prawo rejestracji działalności nierejestrowanej nie mogłeś prowadzić działalności 5 lat wstecz.
Dla kogo działalność nierejestrowana?
Ustawa nie zawiera zamkniętego katalogu działalności, które mogłyby być nierejestrowane. Niewątpliwie mogą taką działalność tworzyć osoby, które dorabiają, ale chcą to robić legalnie. Dlatego też wszelkie domowe usługi kosmetyczne, fryzjerskie czy opieka nad dziećmi mogłaby być taką działalnością. Również inne formy zarabiania, które nie tworzą dużego dochodu (np. tworzenie stron internetowych, tłumaczenia) mogą uzasadniać taką formę. Należy jednak pamiętać, że nie wolno przekraczać 50% minimalnej pensji, czyli 1400 złotych w 2021 roku.
Korzyści z działalności nierejestrowanej
Niekonieczny będzie dla takiej działalności numer NIP i REGON. W konsekwencji niekonieczne jest zgłaszanie się do ewidencji przedsiębiorców (CEIDG), urzędu skarbowego i GUS-u. Ponadto w działalności nierejestrowanej nie trzeba płacić, co do zasady, składek na ubezpieczenia społeczne.
Ciekawymi korzyściami podatkowymi jest ułatwienie w płatnościach podatku dochodowego. Niewymagane są zaliczki na podatek dochodowy, wystarczy na koniec roku zapłacić. Istotną korzyścią z działalności nierejestrowanej jest fakt, że wystarczająca jest ewidencja sprzedaży zamiast pełnej księgowości.
Ponadto działalność nierejestrowaną obejmuje zwolnienie podmiotowe z VAT. Nie dotyczy to jednak m.in. usług jubilerskich, prawniczych czy doradczych (poza rolniczymi). Jeśli przekroczony zostanie próg 20 tysięcy obrotu, konieczna będzie kasa fiskalna. Niemniej niektóre działalności wymagają kas fiskalnych bez względu na obroty (np. usługi fryzjerskie, naprawy samochodów).
Jeśli przekroczony zostanie limit 50% minimalnego wynagrodzenia, działalność automatycznie zostanie uznana za działalność gospodarczą. Po tym należy w ciągu tygodnia zarejestrować działalność w CEIDG. Wciąż jednak będzie obejmowało zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne jako początkujący przedsiębiorca.
Co do zasady, czyli nie zawsze
Wprowadzenie działalności nierejestrowanej nie zmieniało prawa dotyczących ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych ZUS. W konsekwencji jakakolwiek umowa cywilnoprawna (np. umowa o pracę, zlecenie, agencyjna) w której przedmiotem jest praca, powoduje objęcie obowiązkowym ubezpieczeniami emerytalnymi. Jednocześnie w innej interpretacji ZUS wskazał, że prowadzenie działalności nieewidencjonowanej nie podlega pod jego kompetencje.
Może to oznaczać, że podpisanie umowy o pracę (też zlecenie i inne w których świadczy się pracę) w ramach działalności nierejestrowanej powinno być oskładkowane. Natomiast jeśli w ramach działalności nierejestrowanej tworzy się relacje biznesowe i z konsumentami, to nie musi, co do zasady, podlegać pod składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Wykładnie i interpretacje są niezwykle kłopotliwe. Wydaje się, że w każdym przypadku należy wystąpić o indywidualną interpretację podatkową. Należy tam przedstawić szczegółowe informacje o (przyszłej) działalności.
